Νέα δεδομένα στον οικονομικό χάρτη φέρνει η κυοφορούμενη- όπως όλα δείχνουν – αύξηση των επιτοκίων από τους πρώτους μήνες του 2010. Η περίοδος του «φθηνού χρήματος» φαίνεται να βαδίζει προς το τέλος της και ήδη οι προνοητικοί «παίκτες» της αγορά ετοιμάζουν τις κινήσεις της επόμενης ημέρας στην επενδυτική σκακιέρα. Το ΧΡΗΜΑ, με τη βοήθεια ειδικών της αγοράς, δίνει απαντήσεις σε οκτώ βασικά ερωτήματα που απασχολούν δανειολήπτες, καταθέτες και επενδυτές.

Να πάρω νέοστεγαστικό δάνειο;
Ο συνδυασμός των χαμηλών επιτοκίων με τη φοροαπαλλαγή του 40% των τόκων για πρώτη ή και δεύτερη κατοικία που προβλέπεται να ισχύσει μέχρι το τέλος του 2010, έχουν μειώσει πολύ το πραγματικό κόστος χρήματος στη στεγαστική πίστη, κάνοντας τα δάνεια ιδιαίτερα συμφέροντα αυτή την περίοδο. Για παράδειγμα, για ένα δάνειο 150.000 ευρώ με επιτόκιο 2,7% (επιτόκιο Εuribor τριμήνου πλέον περιθωρίου 2%) η μηνιαία δόση σήμερα ανέρχεται σε 810 ευρώ, για χρονική διάρκεια 20 ετών. Το ίδιο δάνειο, πριν από ένα χρόνο με τελικό επιτόκιο 6,7% κόστιζε στον δανειολήπτη 1.140

ευρώ τον μήνα, δηλαδή 330 ευρώ περισσότερα. Οι πελάτες των τραπεζών όμως δεν θα πρέπει να δανειστούν «στα όρια», γιατί η αύξηση των επιτοκίων ανεβάζει τις δόσεις σε όσους επιλέξουν να πάρουν το- χαμηλότερο σήμερα- κυμαινόμενο επιτόκιο, γεγονός που μπορεί να εκτινάξει τον προϋπολογισμό τους, όπως ακριβώς συνέβη στα μέσα της κρίσης.

Να «κλειδώσω» το παλιό στεγαστικό σε σταθερό επιτόκιο;
Τα κυμαινόμενα επιτόκια σήμερα είναι σαφώς χαμηλότερα από τα σταθερά και κυμαίνονται γύρω στο 2,75 με 3%. Δεν σημαίνει όμως ότι αυτό θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Σταθερά επιτόκια κοντά στο 4% για τρία χρόνια αποτελούν ένα καλό σημείο αναφοράς για «κλείδωμα» των οφειλών, καθώς προσφέρουν την ασφάλεια της σταθερής δόσης σε κόστος όχι πολύ υψηλότερο από τα κυμαινόμενα.

Να αναχρηματοδοτήσω χρέη από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες;

Η πτώση των επιτοκίων, σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό των τραπεζών δημιουργούν ευκαιρίες για μεταφορά σε χαμηλότοκα δάνεια. Το επιτόκιο μεταφοράς πέφτει ακόμα και κάτω από το 9%, από 13%, για απλά καταναλωτικά δάνεια και 17% για τις πιστωτικές κάρτες, ενώ για μεγαλύτερα ποσά- και με προσημείωση ακινήτου- μειώνεται ακόμα και κάτω από το 6%. Προϋπόθεση αποτελεί βέβαια ο δανειολήπτης να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του προς τις τράπεζες, ώστε να μπορεί να πραγματοποιήσει τη μεταφορά.

Να αγοράσω μετοχές;
Ύστερα από ένα ράλι της τάξεως του 60%, πολλοί είναι επιφυλακτικοί στην αγορά μετοχών. Από την άλλη, όσο τα επιτόκια παραμένουν κάτω από το 3%, οι συνθήκες στα χρηματιστήρια παραμένουν ευνοϊκές. Με εξαίρεση την παραδοσιακά «ταραγμένη» προεκλογική περίοδο, η τοποθέτηση ενός μέρους του κεφαλαίου σε μετοχές υψηλής ποιότητας μπορεί να φέρει ικανοποιητικές αποδόσεις σε ορίζοντα εξαμήνου, υπό την προϋπόθεση ότι η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίσει να βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης.

Να προτιμήσω ομόλογα;
Λόγω της κρίσης, πολλές τράπεζες αλλά και μεγάλες επιχειρήσεις έχουν εκδώσει ομόλογα σταθερού επιτοκίου, με αποδόσεις από 4% έως και 8%. Αν και η αξία των ομολόγων αυτών ενδέχεται να πιεστεί στη δευτερογενή αγορά, αν αυξηθούν τα επιτόκια, οι ονομαστικές αποδόσεις είναι πολύ δελεαστικές. Στον αντίποδα, τα ομόλογα κυμαινόμενου επιτοκίου διαπραγματεύονται σήμερα σημαντικά χαμηλότερα από την ονομαστική τους αξία, τα οποία μπορούν να προσφέρουν κεφαλαιακά κέρδη, αν αυξηθούν τα επιτόκια αναφοράς και κατ΄ επέκταση οι αποδόσεις τους.

Να «κλείσω» τα χρήματά μου σε προθεσμιακή κατάθεση;
Η άνοδος των επιτοκίων θα συμπαρασύρει προς τα πάνω τις προθεσμιακές καταθέσεις. Εντούτοις οι τραπεζίτες δεν περιμένουν ραγδαίες εξελίξεις, τουλάχιστον πριν περάσει ένα εξάμηνο από σήμερα. Μέχρι τότε, οι αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων θα παραμείνουν κοντά στο 2% με 3%, χαμηλότερα δηλαδή από τα ομόλογα, προσφέροντας όμως ευελιξία και ασφάλεια, σε σύγκριση με άλλες τοποθετήσεις.

Να αγοράσω χρυσό;
Το πολύτιμο μέταλλο έκανε πρόσφατα ιστορικό ρεκόρ, σπάζοντας το φράγμα των 1.020 δολαρίων ανά ουγγιά και φαίνεται να συνεχίζει τον καλπασμό του. Οι φόβοι για πληθωρισμό και η διολίσθηση του δολαρίου δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για να συνεχιστεί το ράλι. Εντούτοις, έπειτα από άνοδο σχεδόν 50% μέσα στην κρίση και τις παγκόσμιες οικονομίες σε τροχιά ανάκαμψης, τραπεζίτες και χρηματιστές είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για το μέλλον.

Σταθερό επιτόκιο για τους νέους δανειολήπτες
ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΚΑΡΑΚΕΡΕΖΗ

Το πρώτο πράγμα που ακολουθεί κάθε αύξηση των επιτοκίων είναι η αντίστοιχη αύξηση των μηνιαίων δόσεων στα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο. Έτσι, το σταθερό επιτόκιο θα βοηθούσε τους νέους δανειολήπτες στο να έχουν καλύτερο προγραμματισμό για τα επόμενα δύο χρόνια, μέχρι τουλάχιστον να ξεκαθαρίσει το τοπίο στα επιτόκια. Αντίστοιχα, οι υφιστάμενοι δανειολήπτες με κυμαινόμενο επιτόκιο θα έχουν μεγαλύτερη δυσκολία αποπληρωμής των δανείων τους και- αν προβλέπουν ότι θα αντιμετωπίσουν πρόβλημαθα πρέπει να απευθυνθούν αμέσως στην τράπεζα ώστε να προχωρήσουν σε ρύθμιση του δανείου τους ή να το «κλειδώσουν» σε σταθερό.

Ο Άγγελος Καρακερέζης είναι βοηθός γενικός διευθυντής Στεγαστικής Πίστης της ΕFG Εurobank.

Οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για τα χρηματιστήρια
ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΦΕΓΓΟΥ

«Όσο τα επιτόκια παραμένουν κάτω από το 3%, οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για τα χρηματιστήρια. Αυτό σημαίνει ότι- αφού ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα- και για διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών, υπάρχουν θετικές προοπτικές για την αγορά μετοχών. Προϋπόθεση βέβαια αποτελεί να συνεχιστεί το θετικό κλίμα διεθνώς και να μην υπάρχουν εξάρσεις στη διατραπεζική αγορά.

Χρηματιστηριακός εκπρόσωπος της ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΑΧΕΠΕΥ