Πώς η υπέρταση… ροκανίζει την υγεία

Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ – 19/05/2022 (σελ. 32)

Πώς η υπέρταση… ροκανίζει την υγεία

Η αρτηριακή πίεση αποτελεί έναν «ύπουλο» και «αθόρυβο» εχθρό για τον οργανισμό ? Συνδέεται με την εμφάνιση εμφραγμάτων, εγκεφαλικών επεισοδίων, νεφρικής ανεπάρκειας και τύφλωσης

H υπέρταση αποτελεί την πιο συχνή χρόνια νόσο και έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες θνησιμότητας, νοσηρότητας και κακής ποιότητας ζωής. Και αυτό διότι συνδέεται ισχυρά με την εμφάνιση στεφανιαίων συνδρόμων και εμφραγμάτων, αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, νεφρικής ανεπάρκειας και τύφλωσης.

Σύμφωνα με την Ομάδα Εργασίας Αρτηριακής Υπέρτασης της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ), υπολογίζεται ότι περίπου 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από αρτηριακή υπέρταση παγκοσμίως από τους οποίους λιγότεροι από 1 στους 5 την έχουν ρυθμίσει επαρκώς.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη σημασία της αρτηριακής υπέρτασης στην κακή υγεία του πληθυσμού έβαλε στόχο τη μείωσή της κατά 25% στα επόμενα χρόνια. Για αυτόν τον σκοπό εξήγγειλε δράσεις και καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα Υπέρτασης στις 17 Μαΐου.

Σε κείμενο που έχουν επιμεληθεί η διευθύντρια του ΕΣΥ στην Α’ Καρδιολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Χριστίνα Χρυσοχόου και ο καθηγητής Καρδιολογίας του ΕΚΠΑ Κωσταντίνος Τσιούπης αναλύεται ο τρόπος που η αρτηριακή πίεση επηρεάζει τη συνολική υγεία αποτελώντας έναν «ύπουλο» και «αθόρυβο» εχθρό για τον οργανισμό. Πιο συγκεκριμένα και όπως εξηγούν οι ειδικοί, η αυξημένη αρτηριακή πίεση οδηγεί σε στεφανιαία νόσο, έμφραγμα του μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και νεφρική ανεπάρκεια. «Αυτό γίνεται πιο σαφές αν σκεφτούμε ότι όταν η πίεσή μας είναι υψηλή, τότε η καρδιά μας πρέπει να εργαστεί πιο σκληρά από ό,τι συνήθιζε».

Τι συμβαίνει στην καρδιά μας.Οπως όταν σηκώνεις βάρη, οι μύες των άνω άκρων διογκώνονται, έτσι όταν και η καρδιά έχει να εργαστεί σκληρά, διογκώνεται. Οταν η αρτηριακή πίεση παραμένει υψηλή, τότε η καρδιά πρέπει σταδιακά να εργαστεί σκληρότερα για να προωθήσει αίμα και οξυγόνο στο σώμα μας. Ο καρδιακός μυς τότε υπερτρέφεται (παχαίνει) και η καρδιά δεν λειτουργεί πια κανονικά. Μια καρδιά διογκωμένη δεν μπορεί να εργαστεί σωστά για μεγάλο χρονικό διάστημα και τελικά οδηγείται σε ανεπάρκεια.

Τι συμβαίνει στις αρτηρίες. Οι αρτηρίες είναι τα αγγεία που μεταφέρουν το αίμα στο σώμα. Οταν η αρτηριακή πίεση είναι μεγάλη, τότε οι αρτηρίες σκληραίνουν και χάνουν την ελαστικότητά τους. Αυτό φυσιολογικά συμβαίνει σε όλους μας όταν γερνάμε, αλλά η αρτηριακή υπέρταση επιταχύνει αυτή τη διαδικασία, η οποία αποκαλείται αθηροσκλήρυνση ή αρτηριοσκλήρωση.

Οι σκληρές και στενωμένες αρτηρίες δυσκολεύονται να προωθήσουν το αίμα στο σώμα. Εάν τα όργανα του σώματος δεν δέχονται αρκετό οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες, δεν λειτουργούν σωστά. Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος σχηματισμού θρόμβου στη στενωμένη αρτηρία. Εάν οι αρτηρίες που τρέφουν με αίμα τον μυ της καρδιάς στενωθούν, τότε μειώνεται η παροχή αίματος σε περιοχές της καρδιάς και εμφανίζεται η στηθάγχη. Εάν αποφραχθεί πλήρως μια αρτηρία, τότε η περιοχή του καρδιακού μυός που τρεφόταν από αυτήν παροδικά ή μόνιμα νεκρώνεται. Αυτό είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Η στένωση των αρτηριών στα πόδια προκαλεί κράμπες και εύκολη κόπωση στη βάδιση γιατί πάλι οι μύες δεν τρέφονται επαρκώς.

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο.Το εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να προκληθεί από την προοδευτική στένωση στα αγγεία του εγκεφάλου. Οταν η ροή του αίματος είναι ανεπαρκής, τα εγκεφαλικά κύτταρα στερούνται οξυγόνου και τελικά πεθαίνουν. Η στένωση των αρτηριών μπορεί να οδηγήσει στην κατάσταση όπου ένας θρόμβος αίματος δεν μπορεί να κινηθεί μέσα στην αρτηρία και την αποφράσσει. Περίπου 80% των εγκεφαλικών επεισοδίων προκαλούνται από απόφραξη μιας αρτηρίας στον εγκέφαλο ή στον λαιμό. Η αρτηριακή υπέρταση είναι ο πιο βασικός παράγοντας κινδύνου για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Οι άνθρωποι που έχουν υποστεί ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο σε μεγάλο ποσοστό παρουσιάζουν κάποια κινητική αναπηρία ή αδυναμία ομιλίας. Ενα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μια επείγουσα κατάσταση, όπως και το καρδιακό επεισόδιο. Τα συμπτώματα που το συνοδεύουν είναι:

– Αδυναμία, αιμωδία ή παράλυση προσώπου, χεριού ή ποδιού

– Δυσκολία ομιλίας ή κατανόησης απλών οδηγιών

– Σκοτείνιασμα ή μείωση της όρασης σε ένα ή και στα δύο μάτια

– Αιφνίδιος, ανεξήγητος και επίμονος πονοκέφαλος

– Ζάλη, απώλεια ισορροπίας ή συντονισμού κινήσεων

– Απότομη ναυτία, πυρετός και εμετός – που διαχωρίζεται από μια ίωση από την απότομη εισβολή των συμπτωμάτων (μέσα σε λεπτά ή ώρες)

– Σύντομη απώλεια αισθήσεων ή περίοδος μειωμένης εγρήγορσης (λιποθυμία, σύγχυση, σπασμοί ή κώμα).

Τι συμβαίνει στα νεφρά. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση στενεύει τις αρτηρίες του νεφρού – όπως και σε άλλα σημεία του σώματος – και μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια. Η κύρια λειτουργία των νεφρών είναι να φιλτράρουν το αίμα από τοξικές χημικές ουσίες. Για να γίνει σωστά αυτή η λειτουργία πρέπει η πίεση μέσα στα αγγεία τους να είναι σε φυσιολογικά όρια. Οταν οι αρτηρίες στενεύουν και σκληραίνουν από την αυξημένη αρτηριακή πίεση, η ροή αίματος μέσα στο νεφρό μειώνεται, και αυτή η κατάσταση εμποδίζει τη φυσιολογική του λειτουργία. Η ποσότητα των υγρών που ο νεφρός διηθεί μειώνεται, οδηγώντας σε νεφρική ανεπάρκεια. Οι τοξικές ουσίες αθροίζονται στο σώμα. Οι άνθρωποι με νεφρική ανεπάρκεια πρέπει να κάνουν αιμοδιαλύσεις με τον τεχνητό νεφρό, με τελική έκβαση τη νεφρική μεταμόσχευση. Ο νεφρός έχει τους δικούς του μηχανισμούς αυτορρύθμισης για να διατηρήσει ικανοποιητική ροή αίματος εντός των αρτηριών του. Οταν η ροή αίματος μειώνεται, προσπαθεί αντιροπιστικά να αυξήσει την πίεση αίματος, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο ανεπαρκούς αιμάτωσής του.

Τι συμβαίνει στα μάτια. Οπως και στον υπόλοιπο οργανισμό μας, τα αγγεία στα μάτια επίσης σκληραίνουν και στενεύουν με την αρρύθμιστη υψηλή πίεση. Αυτό μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία θρόμβου και αιμορραγιών, που θα οδηγήσει σε διαταραχές στην όραση ή ακόμα και σε τύφλωση. ΑπάντησηΠροώθηση