ADSL ,Wi-Fi ,Bluetooth,GPS

ADSL

Χωρίς συζήτηση ο περισσότερο αναγνωρίσιμος όρος των σύγχρονων τηλεπικοινωνιακών δικτύων είναι το αρκτικόλεξο DSL, που προκύπτει από τον αγγλικό όρο Digital Subscriber Line (Ψηφιακή Γραμμή Συνδρομητή). Είναι το «εργαλείο» με το οποίο μπορούμε να αποκτήσουμε «γρήγορο Internet» όπως έχει επικρατήσει να αποκαλείται το εν λόγω είδος σύνδεσης. Η βασική ιδέα πίσω από τις γραμμές DSL είναι η εκμετάλλευση όλων των δυνατοτήτων του Τοπικού Βρόχου, όπως αποκαλείται το ζεύγος χάλκινων τηλεφωνικών καλωδίων που συνδέει τους συνδρομητές του ΟΤΕ (και των υπόλοιπων εταιρειών σταθερής τηλεφωνίας) με το κέντρο. Το δίκτυο του ΟΤΕ είχε κατασκευασθεί με σκοπό τη μετάδοση της ανθρώπινης φωνής, η οποία αποτελείται από ήχους με συχνότητα μεταξύ 100 Hz (100 κύκλους ανά δευτερόλεπτο) και 4 kHz (4.000 κύκλους ανά δευτερόλεπτο). Για τον λόγο αυτό στα τηλεφωνικά κέντρα και στις συσκευές υπήρχαν φίλτρα που «έκοβαν» τις χαμηλότερες και τις υψηλότερες συχνότητες, αφού αυτές περιείχαν μόνο παράσιτα. Από τα χάλκινα όμως καλώδια μπορούν να περάσουν και πολύ υψηλότερες συχνότητες, μεγαλύτερες και από 1 MHz (1.000.000 κύκλους το δευτερόλεπτο). Τη δυνατότητα αυτή εκμεταλλεύεται η τεχνολογία DSL, σύμφωνα με την οποία οι συχνότητες στο διάστημα 25-160 kHz χρησιμοποιούνται για την αποστολή σημάτων προς το κέντρο και οι συχνότητες στο διάστημα 240 kHz-1.5 MHz για τη λήψη σημάτων από το κέντρο. Επειδή το εύρος της χρησιμοποιούμενης ζώνης συχνοτήτων είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό της υπηρεσίας φωνής, οι συνδέσεις αυτές χαρακτηρίζονται ευρυζωνικές. Παρατηρήστε ότι η περιοχή αποστολής είναι πολύ μικρότερη από την περιοχή λήψης, επειδή συνήθως «κατεβάζουμε» περισσότερες πληροφορίες από όσες «ανεβάζουμε» στο Διαδίκτυο. Για τον λόγο αυτό η σύνδεση ονομάζεται ασύμμετρη και έτσι προκύπτει το αρκτικόλεξο ADSL (Asymmetric DSL). Η ταχύτητα ενός κυκλώματος ADSL μετριέται με τον αριθμό των δυαδικών ψηφίων (bits) που μπορεί να περάσει από τη γραμμή ανά δευτερόλεπτο. Η ταχύτητα μιας γραμμής ADSL εξαρτάται αποφασιστικά από την απόσταση μεταξύ κέντρου και συνδρομητή. Για απόσταση 2,7 km φθάνει τα 8,4 Mbps (εκατομμύρια bits ανά δευτερόλεπτο) ενώ για απόσταση 5,5 km μειώνεται στα 1,5 Mbps.

Wi-Fi

Το αρκτικόλεξο Wi-Fi προέρχεται από τον αγγλικό όρο Wireless Fidelity (Ασύρματη Πιστότητα) και επινοήθηκε για να θυμίζει τον παρόμοιο όρο αναπαραγωγής μουσικής Hi-Fi (High Fidelity, Υψηλή Πιστότητα). Είναι μια τεχνολογία που επιτρέπει την ασύρματη ευρυζωνική διασύνδεση μεταξύ υπολογιστών με ταχύτητα 54 Mbps στις ραδιοσυχνότητες των 2.4 και 5 GHz. Επειδή τα δίκτυα Wi-Fi είναι εξαιρετικά διαδεδομένα σε σχολεία, πανεπιστήμια, κατοικίες αλλά και ανοικτούς χώρους (π.χ., βλέπε πλατεία Συντάγματος), θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η ραδιοφωνική ακτινοβολία τους εξαρτάται από τη συχνότητα στην οποία είναι συντονισμένος ο πομποδέκτης. Η χαμηλότερη ισχύς εκπομπής είναι 40 mW (χιλιοστά του Βατ), αλλά μπορεί να φθάσει και τα 800 mW. Για σύγκριση αναφέρουμε ότι τα κινητά τηλέφωνα στην Ελλάδα, που είναι τεχνολογίας GSM (Global System for Mobile communications, Παγκόσμιο Σύστημα Κινητών Τηλεπικοινωνιών), εκπέμπουν ισχύ της τάξεως του 1 Βατ. Θα πρέπει να τονισθεί πάντως ότι η ενέργεια που απορροφάται από το ανθρώπινο σώμα υποχωρεί πολύ γρήγορα με την αύξηση της απόστασης (σε δέκα φορές μεγαλύτερη απόσταση απορροφάται 100 φορές μικρότερη ενέργεια).

Bluetooth

Το Bluetooth είναι ένα σύστημα ασύρματης επικοινωνίας μικρής εμβέλειας μεταξύ ηλεκτρονικών συσκευών. Το όνομα Bluetooth (Κυανοδόντης) δόθηκε στο σύστημα αυτό από το όνομα του δανού βασιλιά Harald Bluetooth, ο οποίος κατάφερε τον 10ο αιώνα μ.Χ. να ενώσει τη Δανία με τη Νορβηγία και τη Σουηδία. Η μη κερδοσκοπική ένωση εταιρειών που υποστηρίζει αυτήν την τεχνολογία αριθμεί 9.000 μέλη, μεταξύ των οποίων και οι εταιρείες Ericsson, Intel, Microsoft, Motorola και Nokia. Οι πομποδέκτες της τεχνολογίας Bluetooth εκπέμπουν στη ζώνη των 2,4 GHz σε τρία διαφορετικά επίπεδα ισχύος. Οι συσκευές κλάσης-1 εκπέμπουν 100 mW και έχουν εμβέλεια 100 μέτρων, οι κλάσης-2 εκπέμπουν 2,5 mW και έχουν εμβέλεια 10 μέτρα και οι κλάσης-3 εκπέμπουν μόνο 1 mW και έχουν εμβέλεια 1 μέτρο. Είναι φανερό ότι αν το ακουστικό Bluetooth ενός κινητού τηλεφώνου είναι κλάσης-3 εκπέμπει πραγματικά ασήμαντη ηλεκτρομαγνητική ισχύ και άρα είναι ασφαλές.

GPS

Το Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού (Global Positioning System, GPS) αποτελεί δορυφορικό σύστημα πλοήγησης το οποίο στηρίζεται στα σήματα που εκπέμπει ένας στόλος 24 δορυφόρων που έχει θέσει σε τροχιά γύρω από τη Γη το υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ. Κάθε δορυφόρος συμπληρώνει δύο περιφορές γύρω από τη Γη κάθε μέρα και εκπέμπει συνεχώς ένα σήμα που περιέχει την ταυτότητά του, τη θέση του και την ώρα. Ενας δέκτης GPS μπορεί, με βάση τα ταυτόχρονα σήματα τεσσάρων δορυφόρων, να υπολογίσει με μεγάλη ακρίβεια τη θέση του πάνω στη Γη, εκτιμώντας την απόσταση κάθε δορυφόρου από τη χρονική καθυστέρηση άφιξης των σημάτων του. Αν είναι διαθέσιμοι πέντε δορυφόροι πάνω από τον ορίζοντα, τότε μπορεί να υπολογίσει και το υψόμετρο. Οι τροχιές των 24 δορυφόρων είναι έτσι υπολογισμένες ώστε κάθε στιγμή πάνω από τον ορίζοντα κάθε παρατηρητή να βρίσκονται τουλάχιστον τέσσερις δορυφόροι. Με τον επαναληπτικό υπολογισμό της θέσης εκτιμάται, στη συνέχεια, και η ταχύτητα με την οποία κινείται ο δέκτης. Επειδή η ακριβής γνώση της θέσης πάνω στη Γη είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την πλοήγηση πλοίων και αεροπλάνων, αλλά και για στρατιωτικές εφαρμογές, η Ευρωπαϊκή Ενωση αποφάσισε το περασμένο καλοκαίρι να αναπτύξει ένα παρόμοιο με το GPS δορυφορικό σύστημα, που ονομάζεται Galileo. Το ευρωπαϊκό σύστημα θα αποτελείται από 30 δορυφόρους και θα είναι σημαντικά ακριβέστερο από το αμερικανικό, αλλά θα ολοκληρωθεί το 2013.

Τα αρκτικόλεξα και οι όροι που αναφέρονται στο άρθρο αποτέλεσαν μικρό μέρος των θεμάτων που ανέπτυξαν φοιτητές του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ, σε ημερίδα η οποία διοργανώθηκε πρόσφατα από τον Τομέα Τηλεπικοινωνιών του Τμήματος με θέμα «Εφαρμογές Τηλεπικοινωνιακών Διατάξεων».

Ο κ. Χάρης Βάρβογλης είναι καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ.

Το ΒΗΜΑ, 23/11/2008 , Σελ.: H10
Κωδικός άρθρου: B15518H101