Γεωργία, ο πρωταθλητής στη σπατάλη νερού

Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ – 10/11/2020 (σελ. 43)

Γεωργία, ο πρωταθλητής στη σπατάλη νερού

ΤΟΥ Prof. Uri Shani

Περίπου το 70% του συνόλου των διαθέσιμων υδάτων στον κόσμο χρησιμοποιείται για άρδευση, με ποσοστά απόδοσης που κυμαίνονται γύρω στο 30%. Με άλλα λόγια, το μεγαλύτερο μέρος του διαθέσιμου νερού στον πλανήτη χάνεται λόγω μη αποδοτικής άρδευσης. Καθώς η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει τη μείωση των διαθέσιμων ποσοτήτων νερού και την αύξηση του πληθυσμού, οι καλλιεργητές αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα χωράφια τους.

Οι κύριοι λόγοι πίσω από τη χαμηλή απόδοση που καταγράφεται στις μέρες μας είναι οι ξεπερασμένες τεχνολογίες άρδευσης, όπου κυριαρχεί η μέθοδος της κατάκλυσης, και η έλλειψη γνώσης από τους καλλιεργητές για τον χρονισμό του ποτίσματος και τις ποσότητες.

Η άρδευση με κατάκλυση, κατά την οποία οι γεωργοί διοχετεύουν νερό μέσα σε μικρά αυλάκια που διατρέχουν τις καλλιέργειές τους, επινοήθηκε από τους Σουμέριους πριν από περίπου 5.000 χρόνια και χρησιμοποιείται ακόμα για το 85% των αρδευόμενων γαιών σήμερα. Είναι απίστευτο ότι ο κόσμος χρησιμοποιεί ακόμα μια τεχνολογία ηλικίας 5.000 ετών για την παραγωγή της τροφής του. Η κακή απόδοση είναι επίσης και ο βασικός λόγος παγκοσμίως για τη μόλυνση βαθέων και υπογείων υδάτων. Επιπλέον, οι κυβερνήσεις – ακόμα και σε αναπτυγμένες χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Αυστραλία – δεν μπορούν ακόμα να τιμολογήσουν το νερό στο πλήρες οικονομικό κόστος του και καθώς το νερό διαθέτει μόνο σκιώδη τιμή οι γεωργοί δεν το χρησιμοποιούν αποδοτικά, παρά το γεγονός ότι μπορούν να κάνουν χρήση και μικρής ποσότητας.

Αυτά τα μειονεκτήματα της άρδευσης με κατάκλυση ενισχύονται καθώς το παγκόσμιο κλίμα μπορεί να αλλάξει πιο δραστικά και η οικονομική ανάγκη για ενισχυμένη παραγωγικότητα στις μονάδες αυξάνεται. Ταυτόχρονα, υπάρχουν πιο αποδοτικές τεχνικές που χρησιμοποιούνται στο περιθώριο. Η μέθοδος στάγδην αξιοποιείται μόνο για το 3%-3,5% των αρδευόμενων επιφανειών παγκοσμίως, διότι απαιτεί μεγαλύτερη πίεση νερού και συνοδεύεται από υψηλά κεφαλαιουχικά και λειτουργικά κόστη. Ο κόσμος χρειάζεται μια οικονομική εναλλακτική λύση απέναντι στη μη αποδοτική άρδευση!

Η NDrip είναι μια υβριδική μέθοδος που τοποθετείται ανάμεσα στην κατάκλυση και τη στάγδην. Η NDrip χρησιμοποιεί την υποδομή κατάκλυσης, όμως αρδεύει με σταλάκτες αξιοποιώντας τη δύναμη της βαρύτητας. Το σύστημα βασίζεται σε έναν καινοτόμο σταλάκτη που είναι σχεδιασμένος να λειτουργεί με σχεδόν μηδενική πίεση και σύμφωνα με το ύψος των καναλιών που συνήθως βρίσκονται σε χωράφια με κατάκλυση – μόλις 0,5 μ. εντός της εσωτερικής κεφαλής, σχεδόν 5% της απαιτούμενης πίεσης που έχουν οι κοινοί σταλάκτες. Η διαδρομή ροής του νερού μέσα στον σταλάκτη έχει σχήμα σπείρας και όχι το συνηθισμένο σχήμα λαβύρινθου. Η σπείρα αυτή επιτρέπει στο νερό και τα σωματίδια να ρέουν με ένα πολυδιάστατο μοτίβο και καθιστά τον σταλάκτη ανθεκτικό σε φαινόμενα φραξίματος – όταν κάποιο σωματίδιο κολλά σε ένα σημείο, το νερό το παρακάμπτει και τελικά το παρασέρνει στην έξοδο, ακόμα και στην περίπτωση θολών ποτάμιων υδάτων. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται στο σύστημα NDrip η χρήση φίλτρων και η πρόσθετη πίεση που χρειάζονται τα άλλα συστήματα άρδευσης στάγδην.

Τα δύο βασικά εμπόδια για την υδρολίπανση ακριβείας είναι η ακρίβεια και οι δυνατότητες αναπαράστασης (των σύγχρονων αισθητήρων). Η Ndrip ανέπτυξε μια μέθοδο δειγματοληψίας που οι ΗΠΑ δοκίμασαν σε ειδικά σχεδιασμένο γεωύφασμα που αναπαριστά με ακρίβεια όλη τη ρίζα και το υδατικό δυναμικό της ριζικής ζώνης. Οι αισθητήρες εξυπηρετούν ένα ανθρακικό μοντέλο που περιλαμβάνει φυτό – νερό – χώμα – λιπάσματα – άζωτο και ένα σύστημα ΑΙ που κατευθύνει αποτελεσματικά τον γεωργό για μεγαλύτερη απόδοση.

Ο Uri Shani, professor, The Robert H. Smith faculty of agriculture, food and environment, The Hebrew University of Jerusalem. Το άρθρο γράφτηκε στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Αγροτικής Επιχειρηματικότητας του Economist

Η άρδευση με κατάκλυση, κατά την οποία οι γεωργοί διοχετεύουν νερό μέσα σε μικρά αυλάκια που διατρέχουν τις καλλιέργειές τους, επινοήθηκε από τους Σουμέριους πριν από περίπου 5.000 χρόνια και χρησιμοποιείται ακόμα για το 85% των αρδευόμενων γαιών σήμερα. Είναι απίστευτο ότι ο κόσμος χρησιμοποιεί ακόμα μια τεχνολογία ηλικίας 5.000 ετών για την παραγωγή της τροφής του.