«Αυτορρύθμιση» της κρίσης και του χάους
«Αυτορρύθμιση» της κρίσης και του χάους
Tης Τασουλας Kαραϊσκακη
Εξοργιστική η απουσία του κράτους στο εξής απαράδεκτο. Η κρίση «παγώνει» την αγορά, οι τιμές δεν πέφτουν και η αισχροκέρδεια, που εκτινάσσει μαζί με μεσάζοντες και καρτέλ τις τιμές, καλά κρατεί.
Κι ενώ οι ειδικοί λένε ότι η μείωση των τιμών είναι η πιο ορθή «άμυνα» στην κρίση, πολλοί επιμένουν να τις διατηρούν υψηλά ή και περαιτέρω να τις αυξάνουν. Σε τουρισμό και οικοδομή, σοβεί αδικαιολόγητη ακρίβεια. Οι ξενοδόχοι δεν θέλουν να κατεβάσουν τις τιμές «για να μην πέσει η ποιότητα». Ισως, όσον αφορά τους Ελληνες τουρίστες. Διότι για τους ξένους τις μειώνουν πιεζόμενοι από τους πράκτορες (από τους Ρώσους στη Χαλκιδική, από τους Βρετανούς στα Δωδεκάνησα…) υπολογίζοντας ν’ «ανακάμψουν» με τους ντόπιους. Οι κατασκευαστές κατοικιών, από την άλλη, έχοντας απόθεμα τα παλαιά μεγάλα κέρδη, αναμένουν να καμφθεί η… αντίσταση των αγοραστών. Οι αγοραπωλησίες ακινήτων μειώθηκαν κατά 33,5%, αλλά οι τιμές στην Αττική έπεσαν μόνο κατά 1,4% στο πρώτο τρίμηνο του 2009, σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος. Οσο για τους βενζινοπώλες, συστηματικά κερδοσκοπούν. Ενώ η τιμή του πετρελαίου έπεσε (κατά 45 δολάρια περίπου) και το ευρώ ανέβηκε έναντι του δολάριου (κατά τους ειδικούς η τιμή της βενζίνης δεν θα έπρεπε να ξεπερνά τα 0,75 ευρώ το λίτρο), εκείνη μένει ακατέβατη, και φουσκώνει κατά βούληση στα τριήμερα και τη νύχτα.
Οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων ανακοίνωσαν αυξήσεις μέχρι και 80% από του χρόνου. Αυξήσεις σημειώθηκαν, σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, και σε πλήθος άλλες υπηρεσίες (ύδρευση – αποχέτευση 8%, τέλη – διόδια 19%, αστικές συγκοινωνίες 29%, δίδακτρα 5%) και σε είδη (όπως στα διαρκή αγαθά κατά 4,5%). Τα σούπερ μάρκετ παίζουν τα γνωστά παιχνίδια των αυξομειώσεων με χαμένο τον καταναλωτή, ενώ οι εντυπωσιακές κινήσεις ενός κούκου (όπως του κ. Βγενόπουλου στο γάλα) δεν φέρνουν την άνοιξη, απλά αλλοιώνουν τα στοιχεία.
Το πρόβλημα είναι ότι ο καθένας από τους επαγγελματίες επιμένει να αισχροκερδεί εις βάρος των υπολοίπων, περνώντας εύκολα από το ρόλο εκείνου που εξαπατά στο ρόλο του αγανακτισμένου πολίτη που εξαπατάται.
Οσο για την «ανεξήγητη» σταθερότητα στις τιμές, κάθε άλλο παρά ανεξήγητη είναι. Γνωρίζει ο κάθε επαγγελματίας τα «περιθώρια» των μεσαίων εισοδημάτων και υπολογίζοντας και στην παραοικονομία επιδεικνύει ανελαστικότητα, θίγοντας την οικονομία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των πολυτελών αυτοκινήτων (49% η γενική μείωση στις πωλήσεις αυτοκινήτων τον περασμένο μήνα, 200% η αύξηση των πωλήσεων πολυτελών).
Και η κρίση, κρίση. Οπως λένε οι ειδικοί, η ανάκαμψη θα έρθει από τις δημόσιες επενδύσεις. Κανένα από τα μέχρι στιγμής μέτρα δεν έχει τέτοιο χαρακτήρα. Η διαφθορά, η ασυνέπεια, το τεράστιο έλλειμμα (7,3% του ΑΕΠ), το αβυσσαλέο εσωτερικό χρέος (99,6% του ΑΕΠ – 251,2 δισ. ευρώ), οι δυσθεώρητες υποχρεώσεις σε δανειστές και μετόχους του εξωτερικού (76% του ΑΕΠ) και ο πανικός κάνουν σχεδόν αδύνατη την κατάρτιση σοβαρών «σχεδίων».
Και ευνόητη τη… μη παρέμβαση. Το κράτος, όπως πάντα, προτιμά να διαχειρίζεται πρόχειρα μόνο την «εικόνα» των προβλημάτων και να αφήνει υπογείως το χάος να αυτορρυθμίζεται.
kathimerini