«Καφέ; Οχι, ευχαριστώ!»

Tου Θανου Oικονομοπουλου

Πού… σας βρίσκουμε σήμερα να διαβάζετε την «Κ»; Χαλαρούς και «κάζουαλ» σε κάποιο από τα αγαπημένα σας «καφέ», αραχτούς με τον αχνιστό εσπρέσο ή τον καπουτσίνο σας (εκτός κι αν είστε λάτρης του «φρέντο» ή του «φραπέ») δίπλα στο τραπεζάκι σας; Αν ναι (που είναι και το πιθανότερο – Σάββατο ανοιξιάτικο, χαρά Θεού!), τότε προφανώς δεν είστε από εκείνους που σήμερα θα πάρει μέρος… διά της απουσίας του στο μποϊκοτάζ που οργανώθηκε μέσω του Διαδικτύου και των μηνυμάτων στα κινητά, «σήμερα δεν πάμε στις καφετέριες»!

«Το Σάββατο 11 Απριλίου 2009 δεν θα πάμε για τον καθιερωμένο καφέ με τους φίλους. Ας απολαύσουμε τη βόλτα μας στα μαγαζιά και στους δρόμους και ας μαζευτούμε στα σπίτια μας για καφέ! Αν, λοιπόν, αυτές οι επιχειρήσεις θέλουν να επιβιώσουν εν μέσω της κρίσης, ας ρίξουν τις τιμές προκειμένου να διατηρήσουν την πελατεία τους…». Το κείμενο σαφές: μας καλεί να μποϊκοτάρουμε για μια μέρα έστω τις καφετέριες με τους όντως πανάκριβους (συχνά, προκλητικά πανάκριβους!) καφέδες, μπας και εξαναγκάσουμε τους επιχειρηματίες να… συμμαζευτούν, να δείξουν τον οφειλόμενο σεβασμό στους πελάτες, την τσέπη και τη νοημοσύνη τους!

Δεν χωράει αμφιβολία πως είναι (και) στο χέρι μας να επιβάλουμε μια εκλογίκευση των τιμών στα διάφορα «καφέ». Και αν ακόμη δεν προτιμήσουμε κάποιο άλλο μαγαζί, με αισθητά μικρότερες τιμές, δεν μας κοστίζει τίποτε να ρωτήσουμε τον καταστηματάρχη, τον σερβιτόρο έστω, «μα, γιατί 4,5 ευρώ ένα απλό εσπρεσάκι»; Με το πες πες θα φανεί η δυσφορία της πελατείας τους, που αν μάλιστα σε βάθος χρόνου συνδυασθεί και με τη μείωση της κίνησης θα ’χει το αναμενόμενο αποτέλεσμα.

Είναι κακώς εννοούμενη «αρχοντιά» να δέχεσαι να πληρώνεις ένα «καπουτσίνο» σε κάποιο μαγαζί 5 και 5,5 ευρώ (1.800 δραχμές, για να έχουμε μια όχι και τόσο μακρινή ιστορική σύγκριση!), όταν ξέρεις πως σε κάποιες άλλες, εξίσου καλές, καφετέριες θα πλήρωνες κοντά στα 3 ευρώ. Ανάλογες φυσικά και οι τιμές των άλλων προϊόντων που σερβίρονται – αλλάς ας μείνουμε στο «καφεδάκι» του νεοέλληνα, ο οποίος βρίσκεται στις πρώτες θέσεις κατανάλωσης καφέ στην Ευρώπη, αφού καταναλώνουμε κάθε χρόνο κοντά στους 23.000 τόνους καφέ (το 0,64% της παγκόσμιας παραγωγής!) και συντηρούμε περίπου 17.000 καφετέριες ανά την επικράτεια! Και όμως, από πλευράς τιμής, πληρώνουμε από τις ακριβότερες, αν όχι την ακριβότερη!

Θα μπορούσε να αντιτάξει κανείς πως η «τσιμπημένη» τιμή οφείλεται στο γεγονός πως ο νεοέλληνας… αράζει στην καρέκλα του «καφέ» κουβεντιάζοντας ή διαβάζοντας τις εφημερίδες του για κάνα δίωρο – άρα «ανανεώνεται» η πελατεία, άρα και η κατανάλωση. Σχετικό το επιχείρημα. Κατ’ αρχήν, το πιθανότερο είναι σε αυτό το δίωρο ή και περισσότερο ίσως της παραμονής θα πιεις και δεύτερο καφέ ή κάποια μπίρα προς το τέλος. Και έπειτα είναι λάθος να θεωρούμε πως το «άραγμα» στα καφέ είναι αποκλειστικό φαινόμενο. Ανάλογες «συμπεριφορές» παρατηρείς στα καφέ του Παρισιού, του Βερολίνου, της Βαρκελώνης (ακόμη και του «ψυχρού» Λονδίνου!), στα οποία όμως το καφεδάκι πουλιέται μέχρι και 50% πιο φθηνά!

Ο καφές ως κόστος παρασκευής και πρώτης ύλης (σε σχέση με την «απόδοση» της τελευταίας…) είναι από τα πιο εύκολα και συμφέροντα προϊόντα που σερβίρονται στα καταστήματα και το κέρδος του επιχειρηματία ξεπερνάει κατά πολύ το… 100 ακόμη και το 200%! Με τη στάση και τις αντιδράσεις μας, με κάμποσα απανωτά μποϊκοτάζ σαν το σημερινό, θα μπορούσαμε μια χαρά να εκλογικεύσουμε τις τιμές, να επιβάλουμε στους καταστηματάρχες να μας σέβονται.

Αλλά είναι γνωστό πως ως λαός δεν διαθέτουμε καταναλωτική συνείδηση – και από πάνω, θέλουμε να δείχνουμε και «άρχοντες» έστω υποχρεούμενοι να πληρώνουμε το καφεδάκι μας αδιαμαρτύρητα σε τιμές… καλού κρασιού! Και αυτή μας την έλλειψη καταναλωτικής συνείδησης και συμπεριφοράς την… ακριβοπληρώνουμε σχεδόν παντού, επιτρέποντας κυκλώματα και ολιγοπώλια να μας… «χαϊδεύουν» καταλλήλως!

Καλό Σαββατοκύριακο με καφεδάκι στη βεράντα μας!

kathimerini